Tendon Transferleri | Prof. Dr. Halil İbrahim Canter

Tendon Transferleri

Elde eklem hareketleri birbirlerine zıt kuvvetler uygulayan kas gruplarının uyum içerisinde çalışması sonucunda gerçekleşir. Fleksör kas grubu parmaklarımızı yumruk yapmamız (kapamamız) yönünde kuvvet uygularken ekstansör kas grubu el parmaklarımızı açmamı sağlar. En genel düşünce ile bu kas gruplarından bir taraf fonksiyon göremez ise karşı grubun fonksiyon görmesinin de bir anlamı kalmaz. Çünkü sadece açma yada kapama hareketinin günlük yaşamda kişinin hayatına çok fazla bir katkısı olamaz. Sonuçta gün içerisinde parmaklarımızı defalarca açmamız ve sonra tekrar kapamamız gerekmektedir.

 

Tendon transferi, el fonksiyonlarının çeşitli nedenlerle kaybı sonrası kaybedilen fonksiyonun kazanılması amacı ile çalışan karşı kas grubundan bir kirişinin orijinal yerinden ayrılıp çalışmayan kas grubundaki başka bir kirişe cerrahi olarak aktarılmasıyla eldeki güç dengesinin yeniden sağlanmaya çalışıldığı ameliyattır.

 

Birçok değişik durum tendon transfer cerrahisi ile tedavi edilebilir:

  • Sinir hasarlanması sonrası tedavi edilmemiş veya tedavi edildiği halde iyileşme sağlanamadığı durumlarda sinirin kasa uyarı göndermemesi nedeni ile kas fonksiyonları kaybolur. Tendon transferleri bu kaybolan fonksiyonların sağlanmasında kullanılabilir. Tendon transfer cerrahisi en çok brakiyal pleksus, radial sinir, ulnar sinir ve median sinir hasarlanmalarında kullanılır.
  • Tendon transferleri romatizmal hastalıklar sonrası oluşmuş kiriş kopmaları sonrası kullanılır. Kırıklar sonrasında kiriş kopmaları oluşabilir.
  • Tedavi edilmemiş kiriş yaranmaları veya tedavi edilmesine karşı iyileşme sırasında etraf dokulara aşırı yapışıklık gelişmiş ve diğer yöntemler ile tedavi edilemez durumlarda tendon transferleri kullanılır.
  • Beyinde oluşan çeşitli hastalıklar sonrası oluşan kas fonksiyon bozuklukları sonrası elde oluşan dengesizlikler nedeni ile tendon transferi gerekebilir. Serebral palsi (doğum sırasında veya sonrasında oluşan beyin hasarlanması sonrası bozukluklar), inme, travma sonrası oluşan beyin hasarlanmaları, omurlar arası kanal sıkışmaları sonrası oluşan kas erimelerinde tendon transferleri tedavide kullanılabilir.

 

Tendon transferi sırasında kasın başlangıç yeri damar ve sinir yapısı korunur. Yalnız bu kasa bağlı kiriş bağlanma yerinden ayrılıp başka bir görevi olan kirişe aktarılır. Böylece kas kasılınca normalde yapması gereken hareketi değil yönlendirildiği kirişin yapması gereken hareket sağlanır.

 

Tendon transferi sonrası 4 hafta kadar alçı tedavisi devam ettirilir. Alçı sonrası fizik tedavi mutlaka gereklidir. Beyinin bir kas tarafından normalde yaptırması beklenmeyen başka bir hareket yaptırılmasına adapte olması gereklidir. Fizyoterapistin bu konuda eğitim vermesi gereklidir. Aynı zamanda kas kuvvetinin yeterli olması için transfer öncesi ve sonrasında çalışılır. Eğer kurallarına uygun yapılır ise elin fonksiyonlarının geri kazanılmasında tendon transferleri çok etkili ve başarılı sonuçlar verir.